O potrzebie samotności

Z dnia na dzień Warszawa stawała się duszna. Śmiercionośna rtęć wskazywała na śmiercionośne upały, termometry szalały w całej Polsce, kostucha czyhała na słabych i zmęczonych życiem. Zwierzęta dysząc, spoglądały na swoich właścicieli z wołaniem o pomoc, brodzące w fontannach dzieci krzyczały z uciechy. A jednak w tym upale było coś katarktycznego, wylewając strumienie potu czuło się opuszczające ciało i umysł zmartwienia. Bo jak myśleć o zepsutej szafce na buty, kiedy wilgotny skwar parzy skórę? 

Każdy biegł w swoją stronę, czy może raczej toczył w unoszących się nad asfaltem mirażach. To chyba jedyna pora roku, w której stolica zwalnia. Odporni na tendencyjne kampanie społeczne piraci drogowi zwalniają mimochodem, klejąc się kołami do nadtopionej nawierzchni. Przechodnie z grymasem bólu na twarzy mijają się nie potrącając zwyczajowo nadchodzących z naprzeciwka, bo grozi to skażeniem cudzym potem.

W tym absurdalnie tropikalnym środowisku, na betonowej plaży zwanej "patelnią", siedział facet. Mężczyzna, choć wyglądał jak chłopak - z typu tych wiecznie młodych, wiecznie zniewalających szelmowskim urokiem. Uważny obserwator zauważyłby jego lekko podkrążone oczy, które były puste, bladą mimo upału skórę, która w połączeniu z jego naturalnie śniadą cerą wydawała się szara. Stwarzał wrażenie... chyba przede wszystkim zamyślonego, ale w ten nieco obłąkany sposób. Siedział na murku, tuż obok grającego na pustych plastikowych wiadrach pijaka i rozdającego ulotki "Czy szukasz Jezusa?" świadka Jehowy. Pod jego stopami znajdowało się kilka monet, widać szczodrych mieszkańców nie zraził upał, ani jego zupełnie nieżebracze ubranie i teczka na laptopa. Chłopak sprawiał wrażenie, jakby cały jego świat legł w gruzach, jakby stracił matkę, ojca, dom i marzenia w jednym momencie. Może właśnie odebrał telefon potwierdzający katastrofę samolotu, którym podróżowali jego bliscy? Może wraca w biura, w którym usłyszał od szefa "Wypierdalaj i nie wracaj. Jesteś skończony w tej branży"? Zobojętniały na wszystkich, wszystko i upał siedział, wbijając wzrok w pękniętą płytkę polbruku.

Anię poznał cztery lata wcześniej. Było tak samo gorąco jak tego dnia, tak samo jak dziś miał wszystkiego dość i nie ukrywał swojego bardzo cynicznego tego dnia nastawienia do świata.
- Cześć, jestem Anka - podała mu rękę na przywitanie. Nie mógł odpędzić od siebie poczucia, że chyba wyczerpał już wreszcie limit poznanych w życiu Ań i chyba autentycznie następnej, która się napatoczy, da w pysk. Powstrzymał się jednak siłą woli i z zadowoleniem zauważył, że stoi przed nim urocza blondynka o zielonych oczach i piegowatym nosie.
- Hej, Marek. Znasz Judytę czy Maćka?
- Judytę. Studiowałam z nią na podyplomówce. Studia w sumie chujowe, ale przyjaźń jak widzisz silna - zaśmiała się nerwowo. Przekleństwo tak bardzo do niej nie pasowało, tak bardzo zgrzytało z jej elficką urodą, że uznał to za bardzo interesujące. Stał w lekkim osłupieniu, trwało to na tyle długo, że zauważyła.
- Przepraszam, nie powinnam się tak wyrażać przy obcych. Zwłaszcza na weselu. Głupio wyszło, sory.
- Nie, no co ty. Też przeklinam, tylko staram się ograniczać przy ludziach. Ale ty nie musisz, ograniczenia są chujowe. - zaśmiali się oboje. Ku jego zdziwieniu śmiali się cały wieczór, noc, potem z uśmiechem na twarzy spędzili ze sobą wakacje i kolejne lata.

Swoje wesele wyprawili z końcem września, Ania strasznie bała się, że odparzy sobie tyłek w tej wielkiej jak beza sukni ślubnej. Pogodę mieli przepiękną, słońce uśmiechało się do młodych małżonków bez cienia upalnej zawiści. Nawet rodzice pana młodego, nieodpowiedzialny idiota i zlękniona życiem, pseudozintelektualizowana dama, bawili się świetnie i chwalili organizację uroczystości. Sami nie kiwnęli palcem, bo nie mieli ani chęci, ani pieniędzy. W gruncie rzeczy Marek był im za to wdzięczny. Nie lubił kiedy wtrącali się do jego życia, nauczył się odpowiadać sam za siebie bardzo wcześnie, kiedy tylko zrozumiał, że nie może w życiu liczyć na nikogo poza sobą i swoją ciężką pracą. Był dumny z tego, co osiągnął, do czego doszedł mimo młodego wieku i przeciwności. Nie miał wiele, ale wszystko zawdzięczał sobie - a to była dla niego fortuna. Kochał rodziców, ale nie potrafił im wybaczyć lekkomyślności i braku organizacji w życiu. Chociaż tak naprawdę te rodzicielskie niedostatki go ukształtowały, to na zawsze miały pozostać drzazgą w jego sercu.

Jednego był pewien: on i Ania stworzą całkiem inny dom. Ciepły, pełen miłości i zapachu pieczonych ciasteczek (tak, był trochę niedzisiejszy i lubił kobiety w klimacie żon ze Stepford). Będą dzieci kochać, ale stawiać im wymagania. Zawsze będzie widział gdzie są, a one będą czuć, że zawsze mogą na niego liczyć. Będą po prostu inni niż ich rodzice. Także rodzice Ani: ojciec wyglądający jak dobrotliwy irlandzki skrzat, pochłaniający zresztą tę samą co irlandzkie skrzaty ilość piwa, i matka, klasyczna pani "dobra rada". Kochali swoich rodziców, byli im wdzięczni za wszystko, co im dali, nie mieli nawet nic do zarzucenia. Ot, polskie rodziny jakich wiele. Ale chcieli swoje życie przeżyć po swojemu.

Lipcowe słońce było już wysoko na niebie, kiedy zadzwonił telefon.
- Hej, skoczymy po Twojej pracy na piwo? - głos Anki był spokojny, ale jakby zmieniony.
- Pewnie, ja tam zawsze chętny do tego - odparł Marek.
- Ok, no to daj znać jak będziesz wychodził, ja pomyślę gdzie skoczymy.
- Tak jest, pani kapitan! - rzucił i usłyszał sygnał. Przez moment poczuł się nieswojo, zaniepokoiło go coś, co ukryte było w głosie żony. Nie potrafił tego zidentyfikować, a tego nie lubił najbardziej.

- Będziemy mieli dzidziusia! - Ania nie wytrzymała presji, wykrzyczała nowinę tuż po przekroczeniu progu domu rodziców. Mieszkali tam od ślubu, czyli niemal trzech lat. - Jeszcze nie wiem czy chłopczyk czy dziewczynka, ale będzie DZIDZIUŚ! Uściskom nie było końca, mama się popłakała, a teść sięgnął po trzymanego na specjalne okazje burbona. Marek, równie zszokowany jak rodzice, ale cieszył się jak szalony. Kiedy podczas kolacji (którą sprytnie nazwała piwem, wiedziała, że nie przepada za wydawaniem kasy w knajpach) wręczyła mu buciki z jego oczu popłynęły łzy. Nie płakał nigdy, ale ta wiadomość, ta świadomość, że wkrótce na świecie pojawi się osoba w połowie taka jak on...

Przygotowanie upływały bardzo sprawnie, głównie dzięki zaangażowaniu Anki i teściowej. Rodzice Marka nawet nie próbowali udawać, że stanowiliby jakąkolwiek pomoc. W zasadzie młodzi byli im wdzięczni, nie mieli czasu na niedźwiedzie przysługi.

Pierwszy raz poczuł się zbędny podczas jakiś zakupów. To były pierdoły, smoczki, tetrowe pieluszki. O coś zapytał, teściowa i Ania parsknęły cynicznym śmiechem. Spojrzenie, jakim go omiotła, wyrażało wszystkie uczucia, jakich nie chciał wzbudzać w swojej młodej żonie. Zażenowanie, pogarda, politowanie. To było takie nie w jej stylu, że zrzucił to na karby specyfiki pierwszych miesięcy ciąży. Ale te pierwsze miesiące przeciągały się na dziewięć, jego głupich pytań nie na miejscu było więcej, a każde kolejne było dowodem na nieodpowiedzialność przyszłego taty. Po narodzinach córeczki nie potrafił odnaleźć w sobie wystarczająco dużo siły, żeby wziąć swoje dziecko na ręce bez eskorty Ani czy teściowej. Wściekłość narastała w świeżo upieczonym ojcu z każdym dniem, nienawidził się za to, kim się stał. Kreaturą mężczyzny, niepotrafiącym kupić bułki bez pozwolenia żony pantoflem. Wyłączonym idiotą. Im bardziej zdawał sobie z tego sprawę, tym bardziej zatracał się w poczuciu osamotnienia, a im samotniejszy się stawał w tym wiecznie pełnym ludzi domu, tym bardziej potrzebował samotności. Płacz małej Igi uświadamiał mu, że nie jest dla swojej córki tatą, jakim chciał być. Że rozczarował wszystkich, ale przede wszystkim siebie.

Tego dnia, na warszawskiej patelni, rozważał, czy ze sobą skończyć. Negocjował ze swoim sumieniem.
- Ania mnie kocha. Ale mną gardzi, bo ja sobą gardzę. Iga mnie potrzebuje. Ale po co jej ktoś taki jak ja? Ania jest piękna, znajdzie lepszego partnera. Może mogę jeszcze wszystko zmienić? Zmienić siebie i to, jaki jestem w ich zielonych oczach? - w tym momencie pod nogi Marka spadła moneta. Najwyraźniej przechodzień uznał, że ma do czynienia z żebrakiem. - Koleś, trafiłeś w samo sedno - pomyślał  Marek wbijając pusty wzrok w deptak. Następna moneta pochodziła od starszej pani. Ubrana mimo niemiłosiernego skwaru na czarno kobiecina wręczyła mu pieniądz drżącą ręką wprost do dłoni. Od razu pomyślał, jak wiele musiała przejść w swoim życiu ta pomarszczona jak krepa kobieta, ile prawdziwego bólu przeżyć musiała w trakcie swojej dziewięćdziesięcioletniej, na oko, egzystencji. Jego depresja  poporodowa i lęk przed odrzuceniem wydawały się tak mało znaczące wobec poświęceń tego pokolenia ludzi, którzy nie mogli liczyć na nic i nikogo. Uspokajał rozpędzone myśli jeszcze przez chwilę, podczas gdy pod jego nogami powiększał swoją objętość kopczyk monet. Zebrał je i wstał zdecydowanie. Chwilę później wdziano, jak znikał pod kołami pędzącego pociągu metra.

Ladaco

Kiedy tam siedziała czuła się trochę jak dziecko. Niskie krzesełko, kolorowy stolik, wyłączała się ze świata zewnętrznego. Tę umiejętność opanowała dopiero niedawno, po latach prób zmiany świata siłą swoich ramion w koszulce rozmiaru 32. Zawsze czuła, że będąc mała musi zrobić więcej, by stać się wielka. Że musi sięgać wyżej i dalej niż "normalni", że nawet będąc młodą kobietą z niewielkiego miasteczka musi udowodnić, że rozmiar ma wymiar tylko psychiczny, a siła psychiczna jest krotnością jej fizycznej odpowiedniczki.

Ale teraz się wyłączała i uczyła dystansować do świata. Bawiła się zawodowo klockami Lego przed sklepem, zachęcając dzieci tworzonymi przez siebie budowlami, a tatusiów dopasowaną białą koszulką.

- Czy te elementy można kupić u państwa?

- Tak, oczywiście - zapraszam do środka, koleżanka pokaże co ma "na sklepie".

Odpowiedź na te idiotyczne i nic nieznaczące pytania padała setki razy w ciągu dnia, w końcu bawiła się swoimi lego na głównym deptaku.

- Is it ok if I join you? - zagadywał czasem stary angol z dwuznacznym uśmieszkiem, ze swoją koniowatą żoną u boku i aparatem na szyi. Najgorsi byli południowcy - nic nie mówili, tylko siadali i się gapili. Tak jak dzieci w napięciu czekające, co zrobi pani od Lego.

Ale ona nie reagowała, zbywała ich obojętnością, albo szybką ripostą.

- Czy ma pan wystarczająco dużo czasu i cierpliwości, żeby zbudować ze mną Imperial Star Destroyera? 

- A co to?

- Czyli nie ma pan kwalifikacji, bardzo mi przykro.

- Ale słoneczko... 

Dalej już nie słuchała, odpływała w świat klocków, jak wtedy, kiedy była małą dziewczynką, a plastikowe prostokąty były szczytem marzeń i przedmiotem modlitw każdego dziecka w Polsce. Miała ich kilkanaście, po starszych kuzynach, ale była z nich dumna jakby były ze złota. W domowym zaciszu powstawały z nich skomplikowane budowle, choć wydawało się to niemożliwe przy tak ograniczonej liczbie elementów. Jej się udawało. Z uśmiechem wracała dziś do tych wspomnień, przypominając sobie przytaczaną przez dziadka maksymę "Bóg wszędzie dotrze, tylko chodzi powoli". A skoro wysłuchał modlitw małej dziewczynki po 25 latach, to może...

Ladacznica. Chyba to określenia najbardziej raniło jej uszy, dumę, serce. Idiotyczne, bo leciały też przecież "kurwy", "szmaty", "dziwki". Ale ta ladacznica, ze swoim kretyńsko staromodnym brzmieniem jakoś ją trafiała. Czułą się jak wiejska dziewka oddająca się młodemu paniczowi, bo obiecał, że sprzeciwi się rodzinie. No głupie strasznie było to odczucie, ale jednak ladacznica przez swoje historyczne zabarwienie paraliżowała ją. Jakby przez samo nazwanie ladacznicą kobieta dołączała do jakiegoś niechlubnego kanonu kobiet upadłych na przestrzeni wieków, jakby te wszystkie ladacznice od czasów maczugi czekały gdzieś w czeluściach piekielnych na nowy narybek. To irracjonalne uczucie towarzyszyło jej zawsze kiedy nazwano ją tym uwłaczającym określeniem. 

Dlaczego w XXI wieku, wieku związków poliamorycznych, homoseksualnych transwestytów, partii pedofilskich i Christiana Greya nazywa się kobietę ladacznicą? Bo pani od lego chciała kiedyś przekonać kobiety w swoim mieście, że życie z tyranem nie jest miłosierdziem i zobowiązaniem. Że kobieta może mieć seksualność, potrzeby i zdanie. Że seks w małżeństwie nie jest obowiązkiem wobec męża, tylko zjednoczeniem. Że edukacja seksualna dzieci zapobiega przedwczesnej inicjacji. 

Przez pierwszy rok, już pod koniec studiów, prowadziła zajęcia pozalekcyjne dla młodzieży i doradztwo w gminnym ośrodku. Burmistrz strasznie się ucieszył, że coś się będzie działo, bo każda inicjatywa dobrze wygląda w ulotce wyborczej. Najpierw przychodzili ciekawscy, bo pierwsze wizyty były  darmowe. Dalej był tabun żartownisiów. Potem przychodzili wreszcie ludzie poranieni, rozbite rodziny starające się poskładać w jakąś kupę, kobiety niewiedziące już dokąd pójść ("Mąż jest policjantem, jak to zgłoszę na komisariacie, jego kolegom, to się dowie i mnie zabije. Ja nie chcę umierać, ja chcę tylko mniej tego bólu, tego, rozumie pani, bicia. To nie jest dużo, wie pani"). Jak ktoś decyduje się na taką działalność to jest gotowy na cały ten syf, wie, że prędzej czy później jego ładne biuro z Ikei i unijnej dotacji pokryje gówno codziennego polskiego piekiełka. Pani od Lego też była tego świadoma, te wszystkie opowieści nie robiły na niej wrażenia, bo na studiach słyszała gorsze rzeczy. 

Problem pojawił się, kiedy zaczęła łatać, opatrywać te obolałe dusze, krwawiące aspiracje i konające marzenia. Celem nie było nigdy dać się wygadać, ona naprawdę chciała pomóc. Tylko nie wiedzieli tego jej klienci. Pierwsza była dziewczyna, która powiedziała matce i ojczymowi, że jeśli ten dalej będzie podglądać ją w czasie kąpieli, to zgłosi to na policję. Wyrzucili ją z domu, oboje. Spakowali rzeczy i wysłali na drugi koniec kraju do roboty u jakiejś ciotki. Ona dostała telefon ("Słuchaj mała kurwo, będziesz dzieciakom wodę z mózgu robiła? Po to żeś się tu przywlekła? Te swoje pojebane mądrości to w jakiejś pedałolandii możesz, a nie w normalnym mieście") i serię znaczących spojrzeń na ulicy. 

Była też żona, matka trójki dzieci, z którą mąż się nie kochał od trzech lat. Nie miał kochanki, tylko tak mu przeszło, po prostu. Że jej cycki obwisły po trzecim dziecku, że on już za stary na głupoty. No to mówi tej kobiecie: pani się weźmie za siebie, a jemu zapewni klimat. Kobieta zaczęła dbać o siebie, dzieci zachwycone, bo każdy chce mieć najładniejszą mamę w szkole. W domu romantyczne kolacje, jakiś wspólny film. Czasem się przytulają, ale więcej nic. To jej mówi: przebierze się pani, jakaś bielizna, pielęgniarka, piórko srurko - ruszy go to. Kobieta prosi matkę żeby wzięła dzieci na noc, przygotowuje w domu klimat, ubiera się seksownie i czeka. Mąż wraca, ale ze swoją matką. Afera. "Czy tobie się już we łbie poprzewracało?! Pornoli się naoglądałaś głupia babo, czy co? Jak ty wyglądasz?!". "Ty masz być matką? Jak ci nie wstyd... żeby mojemu synowi taki wstyd robić". 

Wtedy pierwszy raz nazwali ją ladacznicą, oboje, a mamusia spekulowała, że musiała być wcześniej dziwką albo alfonsem, bo skąd takie pomysły u normalnej młodej kobiety. 

Były i małe tryumfy, ale za małe, nie ten kaliber na tę niesławę. Dalej poszło szybko - ludzie przestali przychodzić do stręczycielki-dewiantki, co z kur domowych robi striptizerki. Mężowie jej nienawidzili, bo chciała dać kobietom siłę. Kobiety miały za złe, ze dała nadzieję, ale niedostateczne narzędzia. Coś tam jeszcze próbowała naprawić, ale każdy cios bolał coraz bardziej, trafiał głębiej, znaczył więcej. 

Poddała się po 2 latach, kiedy burmistrz doszedł do wniosku, że jednak nie nadaje się do ulotki wyborczej. Wyprowadzka była szybka i cicha. Pokój w dużym mieście bardzo uszczuplił skromny budżet, więc musiała znaleźć pracę. Jakąkolwiek. Została panią, układającą Lego na deptaku przed sklepem, wypinającą cycki przed sfrustrowanymi tatuśkami, szczebioczącą do dzieci, wiecznie uśmiechniętą do przechodniów. 

A jednak czuła, że na przekór wszystkim przeciwnościom, z tych właśnie klocków, może wreszcie zbudować coś wartościowego.

O pisaniu

Bardzo lubię pisać, zawsze to lubiłam i zawsze mi nawet szło. W szkole jedna polonistka okrzyknęła mnie urodzonym pisarzem, inna postawiła naciąganą 4 i stwierdziła, że nie wiem na czym polega konstrukcja zdania. Wtedy zrozumiałam, co znaczy znane wszystkim powiedzenie, że o gustach się nie dyskutuje. 

W ogóle wychowana zostałam tak, że się nie dyskutuje. Bo starsi i mądrzejsi, bo jak będziesz w moim wieku to będziesz wiedziała więcej, bo się nie mądruj, bo jak będziesz pyskować, to... Przełamałam się w pierwszej pracy, jak poczułam ile daje nadstawianie drugiego policzka starym wrednym babom i samozwańczym specjalistom. Ale ciętego języka dorobiłam się dopiero w korpo, w stolicy, w warunkach telefonicznych i niesprzyjających. Przedyskutowałam to ze sobą i stwierdziłam: albo jesteś szmata do sprzątnięcia wszystkiego na pstryknięcie palców, albo wykorzystujesz tę jedną z niewielu rzeczy, jakich nauczył cię ojciec: czyli honor. 

Zaczęłam się unosić honorem, jak mnie (potocznie mówiąc) chciano zajechać, wobec której to sytuacji wzbudzał się mój najszczerszy bunt. I stała się rzecz najdziwniejsza: zaczęto mnie szanować. Przynajmniej powierzchownie. [Setki razy wyobrażałam sobie te rozmowy telefoniczne: "Słuchaj, czy byłabyś tak miła i mi wysłała? Wiem, że późno, ale taką tu mam sytuację... Wielkie dzięki". Tiiit tiiit tiiit. "Esz ty mendo, smarkula pieprzona mnie tu będzie ustawiać kurwa mać"]. Ale mi wisiało, bo się czułam fair sama ze sobą. Bo się czułam odszmacona, stałam się we własnych oczach dorosła.

A potem dorosłam. Ale o tym innym razem.